نمایشگاه کتاب تهران|کتاب و تمدن ایرانی دیوار بی‌اعتمادی،‌ تکفیر و تحریم را فرو می‌ریزد

آیین افتتاحیه نمایشگاه کتاب تهران با عدم حضور رئیس جمهور برگزار شد.

سیدعباس صالحی وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی در آئین افتتاحیه سی و دومین نمایشگاه کتاب تهران گفت: کتاب پدیده بشری و خارق‌العاده‌ای شبیه خود انسان است. همان‌طور که انسان پدیده‌ای است با لایه‌های بسیار متنوع و کارکرد‌های بسیار گوناگون، کتاب هم مخلوق این انسان است، چون انسان با کارکرد‌های بسیار متنوع فعال است و شاید هیچ پدیده بشری مثل کتاب نباشد که آئینه خود انسان است.

به‌گفته وزیر ارشاد کارکرد‌هایی از قبیل: تولید علم، از جمله این مسائل است چرا که دانش بشری بر مرکب کتاب حرکت کرده و به انسان رسیده، اما از دیگر کارکرد‌های آن می‌توان به پالایش زبان اشاره کرد، زیرا زبان ملل بر اساس کتاب پرورش و پالایش یافته است. اگر تاریخ بیهقی، گلستان، بوستان و مثنوی نبود زبان فارسی به این نقطه نمی‌رسید. در هر ملتی هم این‌چنین است، زیرا کتاب مسیری است که پرورش زبان را فراهم می‌کند.

وی به عدم حضور رئیس‌جمهور در مراسم افتتاحیه اشاره کرد و گفت: قرار بر این بود که رئیس‌جمهور در جمع ما امروز حضور داشته باشند، اما به‌خاطر برنامه‌ای پیش‌بینی‌نشده عذر خود را به جمع حاضر منتقل کردند. بنده نیز قرار بود در حضور ایشان به جایگاه نشر در مقطع کنونی اشاره کنم.

وی افزود: باید به نقش کتاب در حوزه اقتصاد و صنعت توجه کرد. رهبر انقلاب امسال را سال رونق تولید نام نهادند، در این عنوان مهم صنعت نشر را نباید نادیده گرفت، زیرا این صنعت در اقتصاد ملی کشور‌ها جایگاه مهمی داشته و دارد چه به‌صورت مستقیم و چه به‌صورت غیرمستقیم، به‌شکل مستقیم درآمدی در اقتصاد ملی ایجاد می‌کند، سازمان وایپو آماری ارائه می‌کند که در آن از ۱۱ کشوری که صنعت نشر در این کشور‌ها درآمد ایجاد کرده گزارش می‌دهد. در این گزارش آمده ۴۶ میلیارد دلار درآمد حاصل از این صنعت است. همچنین سهم قابل‌توجهی صنعت نشر در حوزه حلقه اشتغال دارد.

وزیر ارشاد ضمن اشاره به آمار وایپو از سال ۲۰۱۶ گفت: کشور چین مهمان این دوره از نمایشگاه کتاب ماست. در آمار وایپو آمده در این کشور ۴۶ میلیون نفر به‌عنوان کسانی که در صنعت نشر چین حضور دارند در حال فعالیت هستند، یعنی رقم قابل توجهی را صنعت نشر با حلقه‌های متنوعی که دارد می‌تواند در اشتغال مستقیم سهیم باشد، اما تأثیرات اشتغال غیرمستقیم هم دارد که بسیار اساسی است.

صالحی در بخش دیگری از سخنان خود به آتش‌سوزی در کلیسای نوتردام در فرانسه اشاره کرد و گفت: این کلیسا در ۱۸۳۱ ساخته شد، اما کمتر مورد توجه بود، ولی وقتی ویکتور هوگو کتاب گوژپشت نوتردام را نوشت این رمان باعث شد کلیسا مجدداً مورد توجه قرار گیرد و در سال ۱۸۴۴ بازسازی شود. هرچند این بازسازی ۲۵ سال به‌طول انجامید. اما سرانجام این بنا به کلیسای مؤثر در صنعت گردشگری فرانسه مبدل شد و این نشان می‌دهد یک کتاب چگونه فرصت اقتصادی برای یک کشور ایجاد می‌کند.

صالحی تصریح کرد: کتاب به‌عنوان یک سفیر و سفارتخانه باید مورد توجه باشد. امروز از دیپلماسی عمومی زیاد سخن گفته می‌شود، زیرا پایدار و مستمر است. دیپلماسی فراگیر است و در میان دیپلماسی عمومی دیپلماسی فرهنگی و کتاب و نشر سهم اصلی را در دیپلماسی عمومی دارد و تصویری که از ما در جهان وجود دارد این است که ایران را به شاهنامه، مثنوی، گلستان و بوستان و... می‌شناسند، همان‌طور که ما ملل دیگر را به کتاب‌هایشان می‌شناسیم.

وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی همچنین با بیان اینکه "اگر بدخواهان می‌خواهند دیوار ما را با جهان بلند و بلندتر کنند دیپلماسی کتاب است که آجر‌ها را برمی‌دارد و دیوار‌ها را فرو می‌پاشد"، گفت: اگر کسانی می‌خواهند ملت باتمدنی، چون ایران را منزوی کنند این کتاب و ارتباط با کتاب است که این توهم را از بین می‌برد، بنابراین دیوار بی‌اعتمادی، تکفیر، تحریم با کتاب فرو می‌ریزد و نابود می‌شود. سابقه تاریخی بشر چنین بوده و امروز هم ما می‌توانیم در این دوره سخت که بدخواهان ایران تلاش می‌کنند کمربند تحریم را دور ما محکم‌تر کنند این کمربند‌ها با تفکر و کتاب باز و بازتر می‌شود و این چیزی است که به‌نظر می‌آید در سال ۹۸ ایران باید بیشتر مورد توجه قرار دهد و آن دیپلماسی فعال فرهنگی به‌ویژه کتاب است. ما با کاغذ جاده‌ها را ساخته و ابریشمی کرده‌ایم. امیدواریم مسیر پیشِ‌رو را هم این‌گونه پیش ببریم.

وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی در مراسم افتتاحیه نمایشگاه کتاب گفت: دیوار تحریم با کتاب فرو می‌ریزد و نابود می‌شود.

در ادامه نماینده کشور چین در این مراسم نیز در سخنانی در حالی که به‌زبان فارسی به حاضران سلام داد، در سخنانی عنوان کرد: در سال ۲۰۱۶ و به‌دنبال دیدار رؤسای جمهور چین و ایران موضوع توسعه دو کشور به‌منظور تبادل و گسترش امور فرهنگی در دستور کار قرار گرفت و در سال ۲۰۱۷ نیز تفاهمنامه حضور در نمایشگاه‌های کتاب به‌صورت مشترک میان دو کشور امضا شد.

وی افزود: ما با پیام دوستی مردم چین به ایران آمده‌ایم. چین و ایران کشور‌هایی با تمدن دیرین هستند که از دو هزار سال قبل با جاده ابریشم به هم پیوند خورده‌اند. ۴۸ سال پس از برقراری رسمی روابط دیپلماتیک میان دو کشور روابط فرهنگی میان دو ملت دستاورد‌های فراوانی داشته است. بسیاری از آثار کلاسیک ایرانی به چینی ترجمه شده و بسیاری از آثار چینی نیز به فارسی ترجمه شده‌اند. این مسیر ارتباط میان دو ملت را مستحکم‌تر خواهد کرد.

نماینده کشور چین افزود: مردم ایران در تلاش برای خلق یک کشور باشکوه هستند و در این مسیر باید مبادلات دو کشور ایران و چین بیش از پیش پررنگ شود و در این میان صنعت چاپ و نشر می‌تواند مسئولیت تبادل اندیشه و فرهنگ میان دو ملت را به‌عهده بگیرد. ما امیدواریم با تلاش هم و با تأکید بر روحیه صلح‌آمیز دو کشور به تجارتی پرسود برای هر دو کشور دست پیدا کنیم.

در ادامه مهدی اسماعیلی‌راد، معاون اجرایی نمایشگاه کتاب نیز با ارائه گزارشی از وضعیت تخصیص غرفه به ناشران در محل نمایشگاه تأکید کرد: امسال ۱۱۰ هزار مترمربع فضای نمایشگاهی و ۵۵ هزار و ۵۰۰ متر غرفه‌بندی برای برگزاری این دوره از نمایشگاه کتاب تهران مهیا شده است.